สวัสดีครับ ทาบิทาบิ
กลับมาพบกับซีรีส์ของเล่นโบราณของญี่ปุ่นกันเป็นตอนที่สองครับ วันนี้เราจะมาพูดกันถึงโคมะ (独楽) หรือก็คือลูกข่างนั่นเองครับ
ลูกข่างเป็นหนึ่งในของเล่นที่เก่าแก่ที่สุดของโลกเลยครับ ว่ากันว่าสมัยก่อนเกิดจากการเอาเมล็ดผลไม้มาหมุนเล่น ก่อนที่จะถูกนำมาดัดแปลงเป็นของเล่นที่มีแกนหมุนในเวลาต่อมา หากจะว่าเรื่องประวัติศาสตร์ของลูกข่างนี่เป็นอะไรที่ค่อนข้างคลุมเคลือครับ มีหลักฐานเชื่อได้ว่าอาจจะมีมาตั้งแต่ 1500 ปีก่อนคริสตกาลเลย
สำหรับในญี่ปุ่นเชื่อกันว่าลูกข่างญี่ปุ่นมีมาตั้งแต่ราว 1300 ปีก่อน โดยมีต้นกำเนิดมาจากประเทศจีน แต่ก็มีอีกทฤษฎีที่เชื่อว่าญี่ปุ่นอาจมีลูกข่างมาก่อนหน้านั้นอีกก็ได้ และเมื่อลูกข่างจากจีนมาถึงลูกข่างแบบดั้งเดิมจึงได้อิทธิพลจากลูกข่างจีนจนมีรูปร่างเปลี่ยนไปอีกทีครับ

ชนิดของลูกข่างในญี่ปุ่นมีมากมายหลายชนิดครับ มีตั้งแต่คิโนะมิ ลูกข่างที่ทำจากผลไม้โอ๊ก มีไม้เสียบเป็นแกน ซึ่งเป็นลูกข่างที่นิยมมากที่สุดแบบหนึ่ง บะอิโกะมะ ลูกข่างที่ทำจากเปลือกหอยและใส่ดินเหนียวหรือขี้ผึ้งเข้าไปเพื่อเพิ่มน้ำหนัก เป็นลูกข่างที่นิยมในสมัยเอโดะ และนอกจากลูกข่างที่ต้องใช้นิ้วหมุนก็ยังมีลูกข่างที่ใช้แส้ตี ใช้เชือกพันและหมุน วัสดุที่นำมาใช้เองก็มีหลากหลายมากตั้งแต่ไม้ เปลือกหอยอย่างที่เคยเกริ่นไปแล้ว ถ้าเป็นสายนักสะสมละก็มีอะไรให้เก็บให้ศึกษาอีกมากมายเลยล่ะครับ
สำหรับชาวไทยโดยเฉพาะคนที่โตขึ้นมาพร้อมกับการ์ตูนอนิเมชันญี่ปุ่นอาจจะคุ้นเคยกับของเล่นที่หน้าตาคล้าย ๆ กันจากอนิเมะเรื่อง “เบย์เบลด” นะครับ ซึ่งเรื่องนี้เป็นเรื่องราวของเด็กกลุ่มหนึ่งที่พยายามเป็นสุดยอดในการแข่งขันของเล่นที่ชื่อเดียวกันนี่แหละครับ
จบลงไปแล้วสำหรับเรื่องของโคมะหรือลูกข่างญี่ปุ่นครับ ส่วนคราวหน้าเราจะไปคุยเรื่องของเล่นโบราณอะไรอีกบ้าง ไว้รอติดตามชมนะครับ